“Sống mòn" viết về câu chuyện của những kiếp người bị cái nghèo đói khắc nghiệt bủa vây nơi xã hội cũ: “Cái nghèo chẳng có ích cho ai. Nó làm tiêu mòn sức lực, héo hắt tâm hồn. Nó khiến người ta thành bủn xỉn, nhỏ nhen, ích kỉ, sát bờ đất.” Nhân vật chính trong tác phẩm là Thứ - một ông giáo trường tư đang khổ sở, chật vật với cuộc sống của mình. Thứ trước đây là một người trí thức có lý tưởng cao đẹp, có ước muốn đi khắp nơi để thoả cái thú học hỏi và khám phá. Với lý tưởng đó, anh lên Hà thành dạy học cho trường tư của người anh họ tên là Đích với mong muốn có một tương lai tốt đẹp hơn. Nhưng gánh nặng cơm áo gạo tiền cùng cái nghèo đói làm cho Thứ không thể tiếp tục những ước mơ, khát vọng ấy được nữa. Chính cái nghèo đói cũng làm cho vợ chồng Thứ và Liên phải ly biệt, làm cho Oanh từ một người phụ nữ học thức trở thành một người đàn bà nhỏ nhen, cay nghiệt. Cái nghèo ấy cũng khiến một người mẹ trẻ phải chịu kiếp chồng chung, nhịn nhục nhìn chồng ở bên vợ lẽ mà không dám hó hé gì. Những con người với xuất phát điểm cao đẹp nhưng đều bị sự khắc nghiệt đến tàn bạo của cái nghèo đói làm cho biến đổi đến nỗi không còn nhận ra chính bản thân mình. Và cũng chính sự nghèo khổ của xã hội ấy làm cho những con người dù đang rất chán ngán với cuộc sống khốn khổ nhưng vẫn không dám từ bỏ chính cái cuộc sống ấy để tự do sống theo ý mình muốn: “Đời họ là một đời tù đày. Nhưng cũng như một con trâu, họ vẫn cắm cúi kéo cày, ăn cỏ, chịu roi. Ở bên kia những cánh đồng bùn lầy, là rừng xanh, cuộc sống tự do, cỏ ngập sừng. Con trâu có lẽ cũng biết vậy, nhưng chẳng bao giờ nó dám đi, chẳng bao giờ nó dám dứt đứt sợi dây thừng.” Những con người ấy tưởng như đang sống nhưng thực ra là đang chết, “sống mòn” nhưng thực ra đang “chết mòn” trong hiện thực xã hội đương thời đầy khắc nghiệt. Đọc “Sống mòn", độc giả có thể cảm nhận được bầu không khí ngột ngạt của sự nghèo đói bốc lên từ chính những con chữ để đồng cảm sâu sắc cùng cuộc đời và thân phận đáng thương của các nhân vật. Với ngòi bút khắc hoạ chân thực hiện thực xã hội và bút pháp miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật sâu sắc, “Sống mòn” sẽ là một tác phẩm ấn tượng đối với những người yêu mến văn chương của nhà văn Nam Cao nói riêng và tất cả độc giả Việt Nam nói chung.